Naturalny basen to rozwiązanie dla osób, które nie lubią lub wręcz nie mogą znieść chemii znajdującej się w sztucznych basenach. Pod wieloma względami przypominają naturalne zbiorniki wodne. Można w nich pływać, choć trzeba o nie dbać, co wymaga więcej wysiłku, niż w przypadku zwykłego basenu. Mają jednak kilka innych zalet, o których łatwo zapomnieć. Jak stworzyć taki basen? Wyjaśniam!
Naturalny basen – czym jest i jak działa?
Naturalny basen jest sztucznie stworzonym zbiornikiem wodnym, w którym proces oczyszczania wody odbywa się bez użycia chemikaliów. Zamiast nich wykorzystuje się naturalne procesy, które zachodzą w środowisku. Woda jest filtrowana przez rośliny wodne oraz mikroorganizmy, które usuwają zanieczyszczenia i wspierają jej naturalną równowagę. Dzięki temu zmniejsza się emisja substancji szkodliwych, które mogłyby trafić do gleby lub wód gruntowych.
Naturalne baseny są szczególnie polecane osobom z wrażliwą skórą, alergiami lub innymi problemami zdrowotnymi, które są zaostrzone przez kontakt z chemikaliami stosowanymi w tradycyjnych basenach. Zresztą ma on też walory estetyczne. Jego projekt można dopasować do stylu ogrodu – od nowoczesnych, minimalistycznych form po rustykalne stawy z bujną roślinnością.
Jak zbudować naturalny basen? Poradnik krok po kroku
Budowa naturalnego basenu wymaga starannego zaplanowania i precyzji na każdym etapie. Dzięki temu możesz cieszyć się ekologicznym zbiornikiem wodnym, który stanie się jednocześnie funkcjonalną częścią ogrodu. Oto kompleksowy przewodnik, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez proces budowy naturalnego basenu.
Krok 1. Wybierz miejsce na basen
Najpierw musisz wybrać lokalizację basenu. Najlepiej sprawdzi się miejsce nasłonecznione, ponieważ promienie słoneczne wspierają rozwój roślin wodnych odpowiedzialnych za naturalne oczyszczanie wody. Unikaj terenów narażonych na zalewanie wodą deszczową, aby bo zwiększy to zamulenie zbiornika. Już na tym etapie upewnij się, że masz wystarczającą przestrzeń zarówno na część kąpielową, jak i strefę regeneracyjną z roślinami filtrującymi. Zwykle strefa regeneracyjna zajmuje około 30–50 % całkowitej powierzchni basenu.
Krok 2. Zaprojektuj i przygotuj wykop
Po wybraniu lokalizacji przygotuj dokładny projekt basenu. Zdecyduj, jakie będą jego wymiary i kształt. Naturalne baseny często mają nieregularne kształty, które lepiej wpasowują się w krajobraz ogrodu. Ustal również głębokość: część kąpielowa powinna mieć od 1,5 do 2 metrów, a strefa regeneracyjna powinna być płytsza, na ok. 30–50 cm.
Następnie przystąp do wykopu. Wykop należy wykonać z zachowaniem łagodnych skosów, aby ułatwić montaż warstw izolacyjnych oraz posadzenie roślin. Po zakończeniu prac ziemnych usuń wszelkie kamienie, korzenie i inne ostre przedmioty, bo uszkodzą one później folię izolacyjną.
Krok 3. Zainstaluj warstwy izolacyjne
Kolejnym krokiem jest przygotowanie dna i ścian zbiornika. Najpierw musisz ułożyć warstwę geowłókniny, która zabezpieczy folię przed uszkodzeniami mechanicznymi. Na nią nakłada się specjalną, wodoodporną folię EPDM lub PVC. Starannie dopasuj folię do kształtu wykopu, a nadmiar materiału przymocuj do brzegów. Aby folia była stabilna i estetyczna, przysyp jej brzegi żwirem lub ułóż na nich kamienie.
Krok 4. Stwórz warstwę drenażową i posadź na niej rośliny
Na dnie strefy regeneracyjnej ułóż warstwę żwiru lub kamieni, która posłuży jako podłoże dla roślin wodnych. Grubość tej warstwy powinna wynosić od 10 do 20 cm. Wybierz gatunki roślin, które zachowują się jak naturalne filtry – najlepsze są trzciny, tataraki, lilie wodne oraz różne gatunki traw wodnych. Rośliny zawsze sadzi się zawsze równomiernie, w takim samym natężeniu. Tylko wtedy będą skutecznie oczyszczać wodę. Ich rozrost zajmuje kilka tygodni.
Krok 5. Zainstaluj system pomp i filtrów
Naturalne baseny wymagają dodatkowego wsparcia w postaci systemu pomp, które zapewniają stały przepływ wody między częścią kąpielową a strefą regeneracyjną. Pompy należy umieścić w specjalnych studzienkach lub podziemnych komorach technicznych, aby były niewidoczne i nie zakłócały estetyki ogrodu. Dodatkowym elementem są filtry mechaniczne, które usuwają większe zanieczyszczenia, które w naturalny sposób pojawiają się w wodzie (np. liście, małe kamyczki). Systemy te są szczególnie przydatne na samym początku, gdy rośliny regeneracyjne nie osiągnęły jeszcze pełnej wydajności.
Krok 6. Napełnij basen wodą
Po zakończeniu wszystkich prac technicznych przystąp do napełniania zbiornika wodą. Najlepiej użyj wodę deszczową lub ze studni głębinowej, ponieważ zawiera mniej związków chemicznych niż woda wodociągowa. Napełnianie powinno odbywać się powoli, aby nie zniszczyć warstw drenażowych i nie wypłukać świeżo posadzonych roślin.
Jak utrzymywać naturalny basen w dobrym stanie?
Naturalny basen wymaga regularnej pielęgnacji. Ważne jest, aby monitorować poziom wody, usuwając przy tym nadmiar glonów oraz liści. Rośliny wodne należy przycinać raz lub dwa razy w roku, aby zachować ich równowagę i zapobiec nadmiernemu zarastaniu strefy regeneracyjnej. Co kilka lat (nie mniej, niż pięć) musisz sprawdzić stan folii oraz systemu pomp, aby upewnić się, że wszystko działa prawidłowo.
Doświadczony budowlaniec z 20-letnim stażem w zawodzie. Najpierw zajmował się budownictwem przemysłowym, a potem praktycznymi remontami. Prywatnie miłośnik hokeju oraz genealogii.