Niegdyś duża część polskich domów była budowana z gliny. Potem pojawiła się cegła i beton, ale tradycyjne metody budownictwa powracają – nie tylko ze względu na ich koszty, ale też inne zalety, które sprawiają, że są one warte uwagi. Na czym polega budownictwo gliniane i czy opłaca się wybudować dom w technologii glinianej? Jakie są zalety i wady takiego rozwiązania?
Czym jest technologia gliniana i jak się ją stosuje?
Technologia gliniana to metoda budowy, która wykorzystuje glinę jako główny materiał budowlany. Polega na formowaniu ścian, stropów i innych elementów konstrukcyjnych z mieszaniny gliny, wody oraz wzmocnień – słomy, innych włókien roślinnych oraz piasku.
Jak wygląda proces budowy w technologii glinianej?
W ramach budowy w technologii glinianej przygotowuje się mieszkankę gliniastą, która stanowi główny materiał budowlany. W jej ramach glina musi być dobrze wymieszana z wodą, aby uzyskać plastyczną konsystencję. W zależności od techniki budowy dodaje się także inne składniki – słomę, która zwiększa wytrzymałość mieszanki, oraz piasek, zmniejszający kurczliwość gliny podczas schnięcia.
Następnie, w zależności od wybranej techniki, przeprowadza się właściwy proces budowy. Co do zasady, mieszkankę gliniastą wykorzystuje się na trzy sposoby:
- Jako glinę ubijaną, czyli glinobitkę. Glina z dodatkami jest ubijana warstwami w szalunkach. Powstają w ten sposób masywne ściany, które są bardzo trwałe i zapewniają doskonałą izolację termiczną.
- Jako cegły gliniane. Mieszanina jest formowana w cegły, które następnie suszy się na powietrzu. Cegły te układa się podobnie jak tradycyjne materiały budowlane.
- Jako tynki gliniane. Wykorzystuje się je jako wykończenie ścian o charakterystycznej fakturze.
Świeżo wzniesione elementy muszą odpowiednio wyschnąć – w zależności od warunków atmosferycznych oraz składu wykorzystanej mieszanki trwa to od tygodnia do aż nawet sześciu tygodni. Na zakończenie ściany pokrywa się ochronną warstwą z tynku wapiennego, rzadziej innych materiałów, która zwiększa trwałość, a przede wszystkim odporność na wilgoć.
W domach glinianych bez problemu instaluje się instalacje elektryczne, systemy ogrzewania podłogowego czy szeroko pojętą fotowoltaikę. Nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań.
Jakie są zalety i wady technologii glinianej?
Przyjrzyjmy się teraz zaletom oraz wadom technologii glinianej, bo myślę że jest to coś, co was najbardziej interesuje.
Zalety technologii glinianej
Najważniejsze zalety technologii glinianej to:
Ekologiczność
Budowanie z gliny to jedno z najbardziej ekologicznych rozwiązań w budownictwie. Materiał ten pochodzi z natury, jest nietoksyczny i w pełni biodegradowalny. W procesie produkcji nie generuje się dużego śladu węglowego, a odpady budowlane można ponownie wykorzystać.
Doskonała izolacja termiczna
Ściany z gliny skutecznie akumulują ciepło, co oznacza, że zimą budynek jest ciepły, a latem pozostaje przyjemnie chłodny. Dzięki temu można zaoszczędzić nawet do 40% na kosztach ogrzewania w porównaniu do tradycyjnych budynków.
Izolacja akustyczna
Grube, masywne ściany gliniane skutecznie tłumią hałas zewnętrzny. Dom z gliny to idealne miejsce dla osób poszukujących ciszy i spokoju, szczególnie w głośnych okolicach miejskich.
Zdrowy mikroklimat
Glina reguluje wilgotność w pomieszczeniach – wchłania nadmiar wilgoci i oddaje ją, gdy powietrze jest suche. Dzięki temu procesowi wnętrza są przyjazne dla alergików i osób z problemami oddechowymi.
Wady technologii glinianej
Najważniejsze wady technologii glinianej to:
Wymagania konserwacyjne
Domy z gliny wymagają regularnej konserwacji, zwłaszcza jeśli chodzi o ochronę przed wilgocią. Konieczne jest utrzymywanie w dobrym stanie tynków zewnętrznych oraz dachu z szerokim okapem, aby zapobiec uszkodzeniom spowodowanym opadami deszczu.
Czasochłonny proces budowy
Budowa domu z gliny jest bardziej pracochłonna niż przy użyciu tradycyjnych materiałów, co wydłuża czas realizacji projektu. Proces schnięcia ścian zazwyczaj zajmuje kilka tygodni.
Jakie są koszty budowy domu w technologii glinianej?
Choć glina jako materiał jest tania, inne elementy budowy generują zwiększone koszty. Przykładowe koszty budowy domu z gliny wynoszą:
- Ściany z glinobitki: 300–400 zł/m² (materiały i robocizna).
- Cegły gliniane: 5–7 zł/szt. (na 1 m² potrzeba około 50 cegieł).
- Tynki gliniane: 80–120 zł/m².
Średni koszt budowy domu jednorodzinnego z gliny o powierzchni 100 m² wynosi około 350 000–500 000 zł. Jest to więc porównywalne do kosztów budowy w tradycyjnych technologiach, ale wymaga więcej czasu i znalezienia odpowiednich specjalistów, a także architekta z doświadczeniem w podobnych projektach.
Doświadczony budowlaniec z 20-letnim stażem w zawodzie. Najpierw zajmował się budownictwem przemysłowym, a potem praktycznymi remontami. Prywatnie miłośnik hokeju oraz genealogii.